Introductie

Jaarlijks worden er tientallen onderzoeken uitgevoerd naar wetenschap en technologie in het onderwijs. Door onderzoekers en studenten op universiteiten of hogescholen en door leraren die met een onderzoekende houding naar de onderwijspraktijk kijken. Wij delen deze graag me je. Om van te leren. En om je door te laten inspireren.

Verschillende soorten onderzoek
Er bestaat niet één definitie van onderzoek. Onderzoek kan op verschillende manieren en invalshoeken worden uitgevoerd. Wel wordt onderzoek altijd uitgevoerd volgens bepaalde regels: de onderzoeksmethode. Om onderzoeken binnen het onderwijs goed te kunnen interpreteren, delen we ze op in verschillende soorten. Ze hebben allemaal hun eigen verdiensten én kunnen elkaar versterken.

– Onderzoekende houding
Onder een onderzoekende houding wordt verstaan: reflectief zijn (nadenken over wat je doet en daar consequenties aan verbinden) en onderzoeksliteratuur kunnen raadplegen. Elke leraar zou zo’n houding moeten hebben, dat hoort bij hem of haar als professional (zie Meijer, 2017).

– Praktijkonderzoek
Praktijkonderzoek is onderzoek dat wordt uitgevoerd door professionals die op systematische wijze in interactie met de omgeving antwoorden zoeken op vragen uit de eigen beroepspraktijk, gericht op verbetering van deze praktijk (Van der Donk et al., 2016). Conclusies gelden voor de eigen beroepspraktijk en zijn niet of niet gemakkelijk te vertalen naar collega’s of nieuwe situaties.

– Praktijkgericht onderzoek
In tegenstelling tot praktijkonderzoek is praktijkgericht onderzoek ook relevant voor andere scholen (‘transfereerbaar’). Idealiter wordt de vraagstelling ingegeven door een probleem uit de praktijk. Praktijkgericht onderzoek levert kennis, inzichten en/of concrete producten op die bijdragen aan de ontwikkeling van de onderwijspraktijk en aan het vergroten van de wetenschappelijke kennisbasis over onderwijs.

– Fundamenteel onderzoek
Fundamenteel onderzoek beoogt een bijdrage te leveren aan de theorievorming over een bepaald onderwerp. De onderliggende vraag hoeft hierbij niet rechtstreeks afkomstig te zijn uit de praktijk. Ook is het niet noodzakelijk dat resultaten uit het onderzoek direct bijdragen aan de onderwijspraktijk.

– Beleidsgericht onderzoek
Beleidsgericht onderzoek beoogt bij te dragen aan beleidskeuzes. Dit kan onderzoek zijn naar de effecten van de uitvoering van bepaald beleid, maar ook onderzoek dat ten grondslag ligt aan keuzes voor beleid dat nog ontwikkeld moet worden.

Link met de praktijk
Als KWTG focussen we ons binnen elk soort onderzoek dat we delen, op de relatie met de praktijk. Hoe komt een onderzoek ten goede aan de dagelijkse onderwijspraktijk? Aan de competenties van leraren? Aan het leren van de leerlingen? Bekijk onderstaande onderzoeken en wie weet heb je er wat aan binnen je eigen bestuur, school of klas!

*Wil je meer wetenschappelijke onderzoeken inzien? Ga dan naar www.voordeleraar.nl. De PO-Raad, VO-raad, MBO Raad, het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) en de Koninklijke Bibliotheek (KB) bieden daar in een eenjarige pilot alle leraren en hun collega’s binnen de scholen een jaar lang gratis toegang tot de wetenschappelijke database EBSCO Education Source. Hierin zijn meer dan een miljoen Engelstalige wetenschappelijke artikelen over onderwijsonderzoek te vinden.

Bovenstaande informatie is ontleend aan de website van het NRO (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek) en het advies ‘SLIMME VERBINDINGEN naar een sterke kennisinfrastructuur voor het onderwijs’. Kijk voor meer informatie over onderwijsonderzoek op www.nro.nl.